Khi người phụ nữ có thai và đột nhiên được chẩn đoán gan nhiễm mỡ, bà mẹ có thể sẽ lo lắng liệu mắc gan nhiễm mỡ có ảnh hưởng tới sức khỏe của bé yêu trong bụng không?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ thừa tích tụ quá nhiều trong gan, thường liên quan đến béo phì, rối loạn lipid (mỡ) máu, bệnh đái tháo đường hoặc thói quen sống không lành mạnh. Với phụ nữ mang thai, việc này càng khiến nhiều chị em băn khoăn vì tình trạng này có thể có ảnh hưởng tới cả mẹ lẫn bé.

Thật may mắn, dinh dưỡng hợp lý là một trong những giải pháp then chốt giúp kiểm soát và giảm thiểu các nguy cơ từ gan nhiễm mỡ, đặc biệt trong thai kỳ. Qua bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem gan nhiễm mỡ ảnh hưởng thế nào đến thai nhi và dinh dưỡng hợp lý có thể làm nên điều kỳ diệu để bảo vệ mẹ và bé.

Gan nhiễm mỡ có thể ảnh hưởng gián tiếp đến thai nhi qua các biến chứng sức khỏe của mẹ, nhưng với chế độ dinh dưỡng hợp lý, rủi ro này hoàn toàn có thể được giảm thiểu.

Gan nhiễm mỡ và những ảnh hưởng tiềm ẩn đến thai kỳ

Bình thường, gan đóng vai trò như một “nhà máy tái chế và thải độc” của cơ thể. Tế bào gan lọc máu, chuyển hóa chất dinh dưỡng và đào thải chất cho cơ thể. Khi tế bào gan bị nhiễm mỡ, chúng hoạt động kém hiệu quả hơn, thậm chí trở thành “kho chứa mỡ”, không thể thực hiện tốt nhiệm vụ thải độc. Kết quả là, cơ thể gia tăng nguy cơ kháng insulin và viêm gan. Những thay đổi này làm rối loạn quá trình chuyển hóa, tăng nguy cơ mắc các biến chứng như tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ và sinh non. Đây đều là những tình trạng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và bé.

Bệnh gan nhiễm mỡ mức độ nhẹ hoặc vừa thường không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Người mẹ có thể cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn, chán ăn hoặc rối loạn tiêu hóa, khiến việc hấp thu dinh dưỡng kém, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Nếu không được theo dõi và kiểm soát tốt, tình trạng này có thể tiến triển nặng hơn, làm tăng men gan, tiền sản giật hoặc sinh non.

Gan nhiễm mỡ cấp tính trong thai kỳ, có thể rất nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Mẹ bị vàng da, rối loạn đông máu, suy gan, hôn mê và thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện sớm. Với thai nhi, tình trạng này có thể dẫn đến sinh non, suy thai hoặc thai chết lưu.

Như vậy, gan nhiễm mỡ không chỉ là vấn đề gan đơn thuần mà còn có thể gián tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi thông qua sức khỏe của mẹ.

Góc nhìn từ dinh dưỡng – Vai trò của chế độ ăn trong việc kiểm soát gan nhiễm mỡ

Chế độ dinh dưỡng hợp lý trong thai kỳ và thực hiện lối sống năng động là chìa khóa vàng giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ ở phụ nữ có thai. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp có thể giảm mỡ trong gan, giảm tình trạng viêm và cải thiện chuyển hóa.

Một chế độ ăn giàu rau, củ, quả tươi, protein nạc từ cá, ức gà, đậu phụ, và chất béo lành mạnh như omega-3 từ cá, dầu ô liu, các loại hạt, đậu đỗ sẽ hỗ trợ việc giảm tích tụ mỡ và bảo vệ gan. Đồng thời, hạn chế đường tự do, tinh bột tinh chế, và đồ chiên xào để tránh gánh nặng cho gan và cân bằng đường huyết.

Lời khuyên dành cho mẹ bầu:

• Tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hóa từ rau tươi (như các loại rau gia vị hành, rau thơm, rau húng, cà chua, trái cây như cam, quýt, bưởi…).
  
  
• Tăng cường sử dụng thực phẩm giàu vitamin A (thực phẩm màu đỏ, cam, lá màu xanh sẫm), vitamin E (như cá, tôm, các loại hạt như lạc (đậu phộng), hạnh nhân, hạt hướng dương).
  
  
• Duy trì cân nặng hợp lý (chỉ số BMI trước khi mang thai từ 18,5 đến 25, tốt nhất là từ 21 đến 22).
  
  

• Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt như như gạo lứt, gạo lật nảy mầm, bánh mì làm từ bột mì nguyên cám, hoặc phối hợp khoai, ngô thay thế một phần cơm trong bữa ăn hằng ngày.

Ngoài dinh dưỡng, việc duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh cũng rất quan trọng. Mẹ bầu nên tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ hoặc vận động tại chỗ ít nhất 30 phút mỗi ngày để cải thiện tuần hoàn và giảm tích mỡ trong gan. Theo dõi tiến triển cân nặng (tốc độ tăng cân) và khám thai định kỳ giúp phát hiện và kiểm soát sớm các vấn đề.

Phụ nữ có thai cần vận động nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn và giảm tích mỡ trong gan

Khi đã được chẩn đoán gan nhiễm mỡ, thai phụ cần được Dinh dưỡng viên tư vấn hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Gan nhiễm mỡ, nếu được kiểm soát tốt, đặc biệt qua chế độ dinh dưỡng hợp lý và lối sống lành mạnh, sẽ giảm thiểu nguy hại tới sức khoẻ của cả mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, cần nhận thức được tầm ảnh hưởng tới sức khoẻ của gan nhiễm mỡ trong thai kỳ và chủ động thay đổi thói quen ăn uống, lối sống.

Hãy bắt đầu từ hôm nay bằng một bữa ăn lành mạnh, giàu rau củ quả và thực phẩm tốt cho gan. Đừng ngần ngại hỏi ý kiến bác sĩ và dinh dưỡng viên để được hướng dẫn chi tiết và phù hợp với tình trạng riêng của bạn.

Chia sẻ bài viết này để nhiều chị em phụ nữ mang thai khác cũng có cơ hội chăm sóc sức khỏe gan tốt hơn, cho những thai kỳ an lành và hạnh phúc.

TS. Trần Châu Quyên - Trưởng khoa Khám tư vấn dinh dưỡng người lớn - Viện Dinh dưỡng