Mục tiêu: Đánh giá hàm lượng các chất chống oxy hóa chính gồm vitaminE, beta-carotene và ly-copene trong khẩu phần người trưởng thành tại các vùng sinh thái ở Việt Nam, qua đó tìm hiểu mối liên quan giữa các yếu tố bảo vệ trong chế độ ăn với tình trạng dinh dưỡng lipid.

Phương pháp: 120 mẫu khẩu phần trong một ngày, đại diện cho chế độ ăn người trưởng thành được thu thập tại 8 tỉnh thuộc 4 vùng sinh thái. Mẫu khẩu phần được đồng nhất và phân tích để xác định hàm lượng vitamin E, lycopen  và beta-caroten bằng thiết bị sắc ký lỏng hiệu nâng cao với detector UV và huỳnh quang.

Kết quả: Thành phần các chất chống oxy hóa chính bao gồm vitamin E, lycopen và β-caroten trong khẩu phần của người trưởng thành ở vùng thành phố là cao nhất (với hàm lượng tương ứng là 6072,9 µg/KP, 1785,0 µg/KP và 896,6 µg/KP) và thấp nhất trong khẩu phần ở vùng đồng bằng. Sự khác biệt về hàm lượng vitamin E và β-caroten trong khẩu phần vùng thành phố đối với 3 vùng sinh thái còn lại là có ý nghĩa thống kê (non-parametric test, n=30, p<0,05). Hàm lượng lycopen trong khẩu phần ở vùng đồng bằng đều thấp hơn một cách có ý nghĩa so với vùng thành phố và miền núi (n=30, p<0,05).

Kết luận: Hàm lượng các chất chống oxy hóa chính, ‘các yếu tố bảo vệ”, bao gồm vitamin E, lycopen và beta-caroten trong khẩu phần của người trưởng thành ở các vùng đều ở mức thấp so với nhu cầu khuyến nghị, cho thấy có thể là có yếu tố nguy cơ liên quan đến chuyển hóa lipid và các bệnh mạn tính không lây.

Objective: to evaluate the intake of antioxidants, namely vitamin E, beta-caroten and lycopene in the diets of Vietnamese adults in 4 geographic regions. The data will be used for further investtigation of the relationship between protective factors and lipid metabolism status.

Method: 120 samples of one-day dietary portion, which are representative for adult diets in 8 provinces belong-ing to the 4 geographic regions, were randomly collected based on previous data of food  cosump-tion surveys. These samples were analyzed for vitamin E, beta-caroten and lycopen by HPLC method, using UV and fluorescent detectors.

Results: The analytical data showed that the main an-tioxidants in the diet were highest in the metropolitian areas, Ha Noi and Ho Chi Minh City. The intake of vitamin E, lycopen, and beta-caroten in adult diets in this region were 6072.9 µg/day, 1785.0 µg/day và 896.6 µg/day, respectively. The levels of vitamin E and beta-carotene in the diet in metropolitian area were significantly higher than those in the moutaneous, sea-coast region, and plain region (non-parametric test, n=30, p<0,05). Meanwhile, the lycopene content in the diet in plain region was significantly lower than the city and moutatneous region 9n=30, p<0,05).

Conclusion: The content of protective factors, antixidants including vitamin E, beta-caroten and ly-copene in the adult diet were lower than the recommended daily allowance, which revealed a possible risk of lipid metabolism status and non-communicable diseases.