Suy dinh dưỡng trẻ dưới 5 tuổi đã và đang là một trong những vấn đề sức khoẻ có ý nghĩa cộng đồng ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 4.196 trẻ 24 - 71 tháng tuổi tại 10 trường mầm non của huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang năm 2020 nhằm mô tả một số yếu tố liên quan tới tình trạng suy dinh dưỡng (SDD) của trẻ. Kết quả cho thấy, có mối liên quan giữa kinh tế hộ gia đình, nghề nghiệp mẹ, tiền sử cân nặng sơ sinh thấp của trẻ đối với cả 3 thể SDD. Những trẻ thuộc hộ gia đình kinh tế “nghèo và cận nghèo” làm tăng nguy cơ SDD thấp còi, nhẹ cân, gầy còm tương ứng 1,6; 2,1 và 1,8 lần (p < 0,05). Những trẻ có mẹ làm ruộng làm tăng nguy cơ SDD tương ứng 1,4; 1,6 và 1,7 lần (p < 0,01). Những trẻ có tiền sử cân nặng sơ sinh thấp < 2.500gr làm tăng nguy cơ tương ứng 2,2; 2,8 và 2,7 lần (p < 0,001). Ngoài ra, những trẻ biếng ăn làm tăng nguy cơ SDD nhẹ cân và tiền sử rối loạn tiêu hóa làm tăng nguy cơ SDD gầy còm. Vì vậy, cần cải thiện điều kiện kinh tế xã hội, chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời để góp phần cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em.

Malnutrition among children under 5 remains a significant public health issue in northern mountainous provinces. A cross-sectional study was conducted on 4,196 children aged 24–71 months at 10 preschools in Yen Son District, Tuyen Quang Province in 2020, aiming to describe factors related to malnutrition. The results showed that household economic status, mother’s occupation, and history of low birth weight were significantly associated with all three forms of malnutrition (stunting, underweight, and wasting). Children from poor or near-poor households had increased risks of stunting (1.6 times), underweight (2.1 times), and wasting (1.8 times) (p < 0.05). Children whose mothers were farmers had higher risks of stunting (1.4 times), underweight (1.6 times), and wasting (1.7 times) (p < 0.01). Children with a birth weight under 2,500 grams had significantly higher risks of stunting (2.2 times), underweight (2.8 times), and wasting (2.7 times) (p < 0.001). Additionally, picky eating was associated with an increased risk of underweight, and a history of digestive disorders was associated with wasting. Therefore, improving socioeconomic conditions, health care, and nutrition during the first 1,000 days of life is essential to reduce child malnutrition.