Ngày 12 tháng 11 năm 2025, tại Hà Nội, Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế) phối hợp với Tổ chức UNICEF Việt Nam và Alive & Thrive (A&T) tổ chức Hội thảo “Đánh giá kết quả điều tra nhanh và huy động nguồn lực ứng phó khẩn cấp về dinh dưỡng tại các tỉnh bị thiên tai”. Hội thảo nhằm chia sẻ kết quả điều tra nhanh sau thiên tai, thảo luận kế hoạch can thiệp dinh dưỡng trong tình huống khẩn cấp và huy động nguồn lực hỗ trợ cho phụ nữ, trẻ em tại các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão số 10 và bão số 11 năm 2025.

 
Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS. Trương Tuyết Mai – Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho biết, các cơn bão số 10 và 11 vừa qua đã gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, đặc biệt tại khu vực miền núi phía Bắc, nơi có tỷ lệ dân tộc thiểu số cao và hệ thống y tế cơ sở còn hạn chế. “Thiên tai không chỉ làm mất mát trước mắt, mà còn để lại hệ lụy âm thầm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Nhiều hậu quả về dinh dưỡng chỉ bộc lộ sau vài tuần hoặc vài tháng khi người dân cạn kiệt nguồn thực phẩm, nước sạch và dịch vụ y tế,” PGS. Mai nhấn mạnh.

 
Bà cho biết, Viện Dinh dưỡng phối hợp với UNICEF và A&T đã tổ chức điều tra nhanh từ ngày 27–31/10/2025 tại năm tỉnh chịu ảnh hưởng nặng gồm Thái Nguyên, Bắc Ninh, Tuyên Quang, Lạng Sơn và Cao Bằng, nhằm đánh giá tác động của thiên tai đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em và phụ nữ, đồng thời rà soát hoạt động ứng phó hiện có để rút kinh nghiệm và đề xuất kế hoạch hỗ trợ kịp thời.
Trình bày tại hội thảo, TS. Nguyễn Duy Sơn – Viện Dinh dưỡng cho biết, đợt khảo sát cho thấy có hơn 1,56 triệu người dân bị ảnh hưởng bởi bão, trong đó 6.568 phụ nữ mang thai và 115.406 trẻ em dưới 5 tuổi thuộc nhóm nguy cơ cao. Tại nhiều địa bàn, cơ sở y tế bị hư hại, giao thông chia cắt, nguồn thực phẩm và nước sinh hoạt bị gián đoạn. Một số xã vùng sâu xuất hiện trẻ có dấu hiệu suy dinh dưỡng cấp tính và thiếu vi chất.
Sau bão, nguy cơ suy dinh dưỡng cấp tính và thấp còi được dự báo tăng do mất an ninh lương thực, môi trường sống ô nhiễm và thiếu điều kiện chăm sóc trẻ nhỏ. Các chỉ số về nuôi con bằng sữa mẹ, an ninh thực phẩm hộ gia đình và sử dụng nước sạch đều giảm rõ rệt sau thiên tai.

TS. Sơn nhấn mạnh: “Thiên tai đã làm đứt gãy hệ thống hỗ trợ dinh dưỡng, ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế cơ bản, khiến các nhóm dễ tổn thương rơi vào tình trạng rủi ro cao.”
Tiếp nối phần báo cáo, TS.BS. Vũ Văn Tán – Trưởng khoa Giám sát và Cải thiện tình trạng Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng trình bày kế hoạch can thiệp ứng phó khẩn cấp với mục tiêu giảm thiểu tác động của thiên tai đến tình trạng dinh dưỡng bà mẹ và trẻ em.
Kế hoạch tập trung vào 172 xã thuộc 8 tỉnh bị ảnh hưởng nặng, bao gồm các nội dung chính:
•    Sàng lọc suy dinh dưỡng cấp tính cho trẻ 6–59 tháng tuổi, phát hiện và điều trị sớm.
•    Cung cấp 6.800 thùng RUTF (thực phẩm điều trị suy dinh dưỡng cấp tính nặng) và 1.800 thùng SQ-LNS cho trẻ nhỏ có nguy cơ.
•    Bổ sung đa vi chất cho hơn 11.000 phụ nữ mang thai.
•    Tập huấn cán bộ y tế tuyến tỉnh và cơ sở về ứng phó khẩn cấp và điều trị SDD.
•    Truyền thông về nuôi con bằng sữa mẹ và dinh dưỡng trong thiên tai.
•    Hỗ trợ sinh kế và an ninh thực phẩm hộ gia đình, thông qua mô hình trồng rau ngắn ngày và hỗ trợ tiền mặt cho hộ nghèo.
 

TS. Tán cho biết, Viện Dinh dưỡng đã huy động được một phần nguồn lực, đồng thời kêu gọi các tổ chức quốc tế hỗ trợ bổ sung 7.000 thùng RUTF và 1.500 thùng SQ-LNS để kịp thời triển khai tại các tỉnh trọng điểm.
Tại hội thảo, đại diện các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) các tỉnh đã chia sẻ thực tế thiệt hại và những khó khăn trong công tác khắc phục sau bão. Ông Nguyễn Duy Hoa – Giám đốc CDC Tuyên Quang cho biết, hai xã chịu ảnh hưởng nặng của huyện Bắc Quang đã được đoàn công tác hỗ trợ đánh giá nhanh. “Nhiều hộ dân thiếu nước sạch, một số trẻ có biểu hiện suy dinh dưỡng cấp tính cần được điều trị khẩn,” ông nói.

Từ Bắc Ninh, ông Lê Tiến Cương – Phó Giám đốc CDC phản ánh, sau lũ, các đoàn y tế đã khám sức khỏe, cấp thuốc cho người dân, song “chưa có nguồn lực riêng cho hoạt động hỗ trợ dinh dưỡng, bà con chủ yếu trông vào nguồn thiện nguyện.”

Bà Hoàng Thị Minh Toàn – Phó Giám đốc CDC Thái Nguyên cho biết thêm, nhiều địa bàn vùng ngập vẫn thiếu vi chất và sản phẩm dinh dưỡng năng lượng cao, trong khi điều kiện sinh hoạt sau bão còn rất khó khăn.
 

Còn tại Cao Bằng, bà Bế Thị Bạch – Giám đốc CDC chia sẻ, với đặc thù 95% dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số, “các can thiệp cần được thiết kế phù hợp với văn hóa, tránh chồng chéo và hướng tới hiệu quả lâu dài.”
 

Những chia sẻ từ tuyến tỉnh đã phác họa bức tranh rõ nét về những khó khăn thực tế trong công tác dinh dưỡng sau thiên tai, đồng thời cho thấy nhu cầu hỗ trợ khẩn cấp và dài hạn về dinh dưỡng tại các tỉnh miền núi phía Bắc là rất cấp thiết.
Đánh giá cao các nỗ lực này, BS. Nguyễn Văn Chi – Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ – Trẻ em (Bộ Y tế) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em với hoạt động dinh dưỡng tại tuyến cơ sở. “Bổ sung vi chất, tư vấn và giám sát dinh dưỡng cần được thực hiện song song, liên tục trong mọi tình huống khẩn cấp,” ông nói.

 
Đại diện Cục Phòng bệnh – TS. Nguyễn Thị Hồng Diễm bổ sung rằng việc phối hợp giữa y tế dự phòng, môi trường và dinh dưỡng là hết sức cần thiết để đảm bảo nước sạch, phòng bệnh và phục hồi sức khỏe cộng đồng sau thiên tai.

Cùng quan điểm đó, các tổ chức quốc tế cũng thể hiện cam kết đồng hành lâu dài với Việt Nam. Bà Đỗ Hồng Phương – Đại diện UNICEF Việt Nam cho biết UNICEF sẽ tiếp tục hỗ trợ nguồn vi chất và sản phẩm dinh dưỡng đặc hiệu cho trẻ em và phụ nữ mang thai, đồng thời phối hợp Viện Dinh dưỡng trong giám sát, phục hồi dinh dưỡng và tăng cường năng lực ứng phó tại tuyến dưới.

 
Đại diện WHO Việt Nam – bà Phạm Thị Quỳnh Nga cũng khẳng định WHO sẵn sàng hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp thực phẩm khẩn cấp và đào tạo cán bộ y tế, đặc biệt tập trung vào phòng ngừa và điều trị suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em.

 
Kết luận hội thảo, PGS.TS. Trương Tuyết Mai – Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng nhấn mạnh: “Ứng phó khẩn cấp về dinh dưỡng không chỉ là phản ứng tức thời mà phải được chuẩn bị từ trước. Mỗi tỉnh cần có kế hoạch dự phòng dinh dưỡng rõ ràng, sẵn sàng nhân lực, vật tư và hệ thống giám sát để bảo đảm mọi bà mẹ và trẻ em được bảo vệ trong mọi tình huống thiên tai.” Bà đề nghị các địa phương rà soát, tham mưu với UBND tỉnh để đưa nội dung dinh dưỡng vào kế hoạch phòng chống thiên tai cấp tỉnh, đồng thời tăng cường giám sát và dinh dưỡng dự phòng như một phần trong chiến lược y tế cộng đồng bền vững.
Hội thảo khép lại trong tinh thần đoàn kết và cam kết phối hợp giữa các cơ quan trong nước, tổ chức quốc tế và địa phương, hướng tới bảo vệ và phục hồi dinh dưỡng bền vững cho cộng đồng vùng thiên tai.